Gemeentefonds (Algemene dekkingsmiddelen)

Voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente, geldt de zgn. “trap op/trap af systematiek”. Dat wil zeggen dat de hoogte van de uitkering fluctueert gekoppeld aan het niveau van de rijksuitgaven. De komende jaren is er een verwachting van economische groei met daaraan gekoppeld een hogere rijksbegroting. De circulaires over het gemeentefonds in 2017 onderschrijven dit beeld. De financiële effecten zijn verwerkt in de begroting 2018 en de meerjarenraming. Het risico bestaat dat de economische conjunctuur gaat dalen en/of de Rijksuitgaven gaan dalen. Indien er geen (structurele) ruimte in de gemeentelijke begroting aanwezig is, leidt dit tot bezuinigingen. Indien dit niet (tijdig) haalbaar is, bestaat het risico van een tekort.

Gemeenten kunnen omzetbelasting die drukt op kosten voor overheidstaken declareren bij het btw-compensatiefonds (BCF). Vanaf 2015 is de omvang van de te declareren btw gemaximeerd. Als er in totaliteit meer wordt gedeclareerd dan het ingestelde plafond, dan wordt dit verschil gekort op het gemeentefonds, en worden alle gemeenten dus naar evenredigheid gekort op de algemene uitkering. Bij een realisatie lager dan het plafond komt het verschil ten gunste van het gemeentefonds. Mutaties worden in het volgende jaar verrekend via de circulaire en maakt daarmee onderdeel uit van de algehele berekening van de algemene uitkering. Ook in 2017 bleef het uitgekeerde bedrag onder het plafond.

Op basis van bovenstaande ontwikkelingen wordt de kans op een negatief effect ten opzichte van de geraamde uitkering in de meerjarenraming laag ingeschat.