Tot het eigen vermogen van de gemeente worden gerekend het totaal per 31 december  van alle reserves en het resultaat over het jaar. Zowel algemene als bestemmingsreserves worden tot het eigen vermogen gerekend. De reden hiervoor is dat alle reserves door de gemeente vrij kunnen worden aangewend, en een eerder vastgestelde bestemming altijd door de raad kan worden gewijzigd.

Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:

Het boekjaar 2016 sloot met een te bestemmen positief resultaat van € 610.000. In de raadsvergadering van juni 2017 is besloten met betrekking tot de bestemming van dit saldo.

De jaarrekening 2017 sluit met een gerealiseerd voordelig resultaat van afgerond € 1.991.000 Overeenkomstig het Besluit begroting en verantwoording Gemeenten en Provincies is dit saldo afzonderlijk op de balans opgenomen.

Het verloop van alle reserves in 2017 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Hierna zijn van alle reserves de aard en de reden vermeld. Tevens zijn de belangrijkste mutaties uit het boekjaar nader toegelicht. Onder “bestemming resultaat” staan de mutaties vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar. De onttrekking uit de reserve kapitaallasten is een “vermindering in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd”. Zie tevens de toelichting hierna.

Op 28 maart 2017 is de nieuwe Nota reserves en voorzieningen vastgesteld. Hierin is toegelicht dat in lijn met het Besluit Begrotingen en Verantwoordingen een deel van de bestaande reserves omgezet moet worden in een voorziening. Voor de bestemmingsreserve onderhoud riolering is dit verwerkt. Rekening houdend met de vereisten die aan de omzetting gesteld worden is het voor de overige reserves niet haalbaar gebleken dit in de jaarrekening 2017 reeds te verwerken. Gedurende 2018 wordt dit alsnog verwerkt.

Algemene reserve
De algemene reserve dient als buffer voor rekeningtekorten en wordt tevens ingezet om het algemeen weerstandsvermogen van de gemeente op peil te houden.

De belangrijkste mutaties in 2017 betroffen

Onderhoud openbare gebouwen
De reserve is bedoeld om de jaarlijks fluctuerende onderhoudskosten van de gemeentelijke gebouwen te egaliseren. Conform de begroting wordt het saldo tussen de geraamde en de werkelijke kosten verrekend met de reserve. In 2017 is de afwijking, groot € 14.000, toegevoegd aan de onderhoudsreserve. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.

Onderhoud sportaccommodaties
De reserve is bedoeld om de jaarlijks fluctuerende onderhoudskosten van de gemeentelijke sportgebouwen te egaliseren. Conform de begroting wordt het saldo tussen de geraamde en de werkelijke kosten verrekend met de reserve. In 2017 is de afwijking, groot € 12.000, in mindering gebracht op de onderhoudsreserve. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.

(Buiten)onderhoud scholen
Deze reserve is ingesteld om groot (buiten)onderhoud van schoolgebouwen uit te bekostigen. Met ingang van 1 januari 2015 komt het buitenonderhoud voor rekening van de schoolbesturen zelf. De gemeente blijft verantwoordelijk voor het onderhoud van gymnastiekonderwijs en eventuele calamiteiten aan schoolgebouwen, hiervoor zal een deel van de reserve in stand gehouden worden. Conform de begroting wordt het saldo tussen de geraamde en de werkelijke kosten verrekend met de reserve. In 2017 is de afwijking, groot € 130.000, toegevoegd aan de onderhoudsreserve. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.

Onderhoud wegen
De reserve is ingesteld om op de langere termijn de kosten van het onderhoud van wegen te kunnen blijven betalen in lijn met het aanwezige beheerplannen. Conform de begroting is het saldo tussen de geraamde en de werkelijke kosten, groot € 49.000, onttrokken aan de reserve. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.

Vervanging lichtmasten
De reserve is bestemd voor de vervanging van lichtmasten op basis van de beheerplannen. Conform de begroting wordt het saldo tussen de geraamde en de werkelijke kosten, groot € 71.000, gestort in de reserve. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.   

Uitvoering baggerplan
De reserve is ingesteld om de kosten van het baggeren van de watergangen op basis van het baggerplan Heusden 2012-2022 te dekken. Tot het jaar 2022 wordt jaarlijks een bijdrage van € 100.000 ten laste van de exploitatie gestort. De werkelijke kosten van het baggeren worden te zijner tijd ten laste van deze reserve gebracht. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening.

Bovenwijkse voorzieningen
De reserve is ingesteld om kosten van bovenwijkse voorzieningen af te dekken, die ontstaan naar aanleiding van de ontwikkeling van bouwlocaties. De storting in 2017 van € 161.000 vloeit voort uit de verkopen bij Geerpark.

Reserve bijdrage bedrijven GOL
Sinds 2014 wordt van bedrijven OZB ontvangen ter financiering van de gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL). Voor 2017 bedroeg deze bijdrage € 115.000.

Reserve sociaal domein
Bij de jaarrekening 2014 is in ieder geval voor de huidige coalitieperiode een reserve sociaal domein gevormd, die gevoed zal worden met eventuele meevallers op de budgetten binnen het sociaal domein. Deze reserve kan in eerste instantie dienen om eventuele tegenvallers binnen het sociaal domein op te vangen. De per saldo storting van € 722.000 betreft het saldo van een storting van € 2,3 mln, waarvan het grootste voordeel van het onderdeel Jeugd afkomstig is, en de onttrekking die betrekking heeft op de in de loop van 2017 betaalde voorziene aanvullende bijdrage voor Baanbrekers.

Egalisatie afvalstoffenheffing
Met deze reserve worden de tarieven van de afvalstoffenheffing geëgaliseerd. Conform de begroting wordt het verschil tussen de baten en de lasten van de exploitatie van de afvalverwijdering en –verwerking ten gunste of ten laste van deze reserve gebracht. Voor 2017 betekende dit een onttrekking van € 543.000. Als gevolg hiervan heeft de reserve op 31 december 2017 een negatief saldo van € 863.000. Omdat, met dit saldo, meerjarig een negatief saldo wordt verwacht is een storting in de afvalstoffenreserve gedaan van € 334.000 waarmee het saldo eind 2021 positief sluit. Deze reserve komt in aanmerking voor omzetting naar een egalisatievoorziening wanneer het saldo is aangezuiverd.

Aandeel verkoopsom HNG
Dit betreft de tegenwaarde van het geactiveerde aandeel verkoopsom Hypotheekfonds Nederlandse Gemeenten. De reserve bouwt jaarlijks af. De laatste onttrekking zal in 2020 plaatsvinden.

Reserve BCF
De reserve is ingesteld om de nadelige effecten van de invoering van het BTW compensatiefonds te compenseren. De reserve bouwt geleidelijk af. De laatste onttrekking vindt plaats in 2019

Uitvoeringsprogramma cultuurnota
De reserve is ingesteld om een aantal activiteiten te kunnen uitvoeren, zoals het plaatsen van kleine kunstwerken in de kernen en de ontwikkeling van de kunstroute “Halvezolenlijn”. De onttrekking 2017 heeft betrekking op de kunstroute “Halve zolenlijn”.

Rood voor Groen
Uitbreidingslocaties gaan vaak ten koste van het buitengebied. De gedachte achter de Rood voor Groen regeling is, dat er geld gereserveerd wordt om deze aantasting van de ruimte in het buitengebied te compenseren met een kwaliteitsverbetering in het resterende buitengebied. De stortingen in 2017 vloeien voort uit vier verschillende grondexploitaties. Dit zijn Geerpark, De Grassen, Dillenburg en ‘t-Hoog ll.

Reserve kapitaallasten
Deze reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten van investeringen met economisch nut, maar met een maatschappelijk belang. De onttrekking in 2017 betreft de reguliere dekking van afschrijvingen. De specificatie van de saldi ultimo 2016 en 2017 luidt: